Tag: Coralie Fargeat

Substancja

Chyba wobec żadnego filmu nie miałem takich sprzecznych emocji jak w przypadku „Substancji”. Z jednej strony zdobyta Złota Palma za najlepszy scenariusz w Cannes, z drugiej jest to… body horror. Czyli należało spodziewać się deformacji, zniekształceń ciała i innego obrzydlistwa na widoku. Mimo to postanowiłem zaufać nowemu dziełu Coralie Fargeat.

„Substancja” dzieje się w Los Angeles – mieście bogactwa, prestiżu i wielkiej sławy, o której marzą wszyscy. To tutaj żyje Elisabeth Sparkle (wielki powrót Demi Moore) – kiedyś bardzo popularna aktorka, zdobywczyni Oscara i posiadaczka gwiazdy w Alei Sław. Obecnie pracuje w telewizji, pokazując… ćwiczenia aerobiku. Samo w sobie nie jest niczym złym, ale kobieta popełnia jeden niewybaczalny błąd w szołbiznesie: starzeje się. Jako 50-latka staje się dla telewizji balastem i zostaje zwolniona. Czy może być gorzej? Wypadek samochodowy i krótkie badanie lekarskie, ale od jednego z lekarzy otrzymuje pendrive z wiadomością: „To odmieniło moje życie”. A na samym nośniku jest reklama tytułowej substancji, pozwalającej stworzyć młodszą wersję samej siebie. Cały myk polega na tym, że obie wersje muszą „zamieniać się” przez tydzień, podtrzymując i karmiąc tą drugą (Margaret Qualley). W końcu „obie są jednością” i by tak trwało, muszą zachować równowagę. Co może pójść nie tak?

Fargeat inspiruje się wieloma rzeczami, ale tworzy z nich własną rzecz. Punkt wyjścia może budzić skojarzenia z „Portretem Doriana Graya” czy „Doktora Jekylla i pana Hyde’a”, mieszając konwencję i style. Z jednej strony to body horror (horror cielesny), mocno inspirujący się dorobkiem Davida Cronenberga. Z drugiej jest to ostra satyra na szołbiznes, zdominowany przez kult młodości i „szczucie cycem”. Starość jest traktowana tutaj niczym trąd, chowana z dala od widoku wszystkich i nieakceptowana przez „środowisko”. To także zaczyna odbijać się na innych, doprowadzając do niechęci wobec samej siebie. I to wszystko reżyserka pokazuje to bez zbędnych ozdobników, niejako waląc prosto w twarz oraz szokując.

Bo jest tu sporo nagości oraz krwawej makabry, a sama transformacja (pierwszy raz) pokazana jest w bardzo bezpośredni sposób. Z masą zbliżeń, bardzo dynamicznym, wręcz pulsującym montażem i świdrującym dźwiękiem. Fargeat też fantastycznie operuje kontrastem: sama Elisabeth pokazywana jest pod prostymi kątami (głównie zza pleców), nie specjalnie zwracając uwagę. Ale jej młodsza wersja Sue fotografowana jest bardzo blisko, niemal czyniąc z niej seksualną fantazję (nawet przy scenach aerobiku). Tylko nie wywołuje to podniecenia, lecz dyskomfort. Bardzo graficzne i krwawe obrazy przeplatają się z bardzo sterylnymi przestrzeniami jak łazienka, korytarze czy kryjówka z paczkomatem. Zaś finał to jest taka jazda bez trzymanki oraz jatka niczym z „Carrie”, że wywołało to we mnie gwałtowny śmiech. Czy dlatego, że to było zabawne, czy to była moja reakcja na to szaleństwo.

Chciałbym wam mocno polecić „Substancję”, ale to nie jest film dla wszystkich. Bezkompromisowa wizja, która albo wprawi was w ekstazę, albo odrzuci swoją bezpośredniością. Jeszcze nigdy Hollywood nie było tak obrzydliwe w swoim pięknie.

9/10 + znak jakości

Radosław Ostrowski

Zemsta

Zaczyna się tak sielankowo, że już bardziej się nie da. On i ona w wypasionej chacie, gdzieś w piaszczysto-pustynnym plenerze, randka we dwoje. Richard – strasznie dziany, Francuz, gdzieś tam żona i dziecko, Jen to pociągająca blond-laska z USA, młoda i głupiutka. Ale nic nie trwa wiecznie, bo wcześniej wpadają kumple na polowanie. Ale kiedy Richard wyjeżdża załatwiać sprawę, jeden z kumpli postanawia wziąć sprawy w swoje członki i gwałci dziewczynę. Że niby nie można było się oprzeć jej urokowi, więc Jen zostaje potraktowana tak, jak na kobietę przystało – zostaje zepchnięta w przepaść i skazana na śmierć. Tylko, że spadek na kołek w brzuch nie jest problemem i Jen – jakimś cudem – przeżyła, więc panowie mogą mieć przerąbane.

revenge1

Pozornie debiut Coralie Fargeat wydaje się klasycznym kinem zemsty, które na dobrą sprawę zaczyna się po 30 minutach. Do tego momentu reżyserka świadomie korzysta z kiczu, podkręca seksualność naszej bohaterki (te zbliżenia na twarz, na nogi, taniec erotyczny do rytmu), czasami bawi się kolorystyką (szyby). Ale od momentu gwałtu, klimat staje się coraz mroczniejszy, panowie zaczynają zachowywać jak klasyczni samce, którzy widzą tylko jedno wyjście. Czasami niektóre wydarzenia („ożywienie” Jen czy zatamowanie rany brzucha za pomocą… rozgrzanej puszki po piwie) może zastanawiać, co do prawdopodobieństwa, ale im dalej w las, tym bardziej zaczyna to angażować. Nawet lekko oniryczna wstawka nie jest zwykłą zapchajdziurą, tylko podkręca atmosferę polowania.

revenge2

Najbardziej wyróżnia film jednak praca kamery – bardzo dynamiczna w scenach akcji – oraz świetny montaż. Zarówno wplecione (na krótki moment) zwierzęta, skupienie na „przyrodniczych” detalach. By jeszcze bardziej przerazić, w tle gra elektronika muzyka niemal żywcem wzięta z zaginionego filmu Johna Carpentera czy innego klasyka lat 80. I ostrzegam: film jest bardzo brutalny, wręcz dosadny w scenach przemocy niczym kino klasy B, którym zresztą to dzieło jest. A najmocniejszym punktem pozostaje Matilda Lutz w roli głównej, która bardzo sugestywnie pokazuje jej przemianę ze słodkiej dziewuchy w prawdziwego anioła zemsty. Anioła, który nie wybacza, staje się coraz bardziej skąpana w piachu, błocie oraz krwi – swojej i wrogów. I wierzcie mi, nie chcecie z nią zadzierać.

revenge3

„Zemsta” jest bardzo ostrym, brutalnym kinem, pokazującym jak silny potrafi być sprzeciw kobiety. Jak mówi „nie”, to oznacza „nie” i jeśli to do ciebie nie dotrze, już po tobie. Gęste, bardzo krwawe kino, wiec ludzie o słabych nerwach i żołądkach, mogą sobie odpuścić.

7,5/10 

Radosław Ostrowski