Egzorcyzmy Emily Rose

Horrory z opętaniem w tle stały się bardzo rozchwytywane po sukcesie „Egzorcysty”, tylko co nowego można pokazać w tej kwestii? Poza kolejnymi jump-scare’ami oraz efektami specjalnymi? Takie pytanie sobie postawił reżyser Scott Derrickson i zdecydował się odpowiedzieć w 2005 roku „Egzorcyzmami Emily Rose”. Połączenie horroru z dramatem sądowym na pewno brzmi odświeżająco, jednak wszystko zależy od wykonania.

egzorcyzmy emily rose2

Cała historia skupia się księdzu Richardzie Moorze (Tom Wilkinson), który zostaje oskarżony o doprowadzenie do śmierci Emily Rose, lat 19. Dziewczyna porzuciła leczenie i wierzyła, że została opętana przez demona. Egzorcyzmy jednak zakończyły się niepowodzeniem. Tyle wiemy na początku, zaś archidiecezja wynajmuje kancelarię prawniczą, by przeprowadzić obronę duchownego. Prawda jest taka, że kościół chce uniknąć rozgłosu i skandalu. Dlatego naciskają, by Moore poszedł na ugodę i nie zeznawał przed sądem, jeśli dojdzie do procesu.

egzorcyzmy emily rose1

Konstrukcja filmu bardziej przypomina zagadkę, kiedy film zaczyna się w momencie pojawienia się na farmie Rose’ów sądowego patologa i aresztowaniu duchownego. Cała historia Emily pokazana jest w formie retrospekcji podczas procesu. I wszystko skupia się na zderzeniu dwóch perspektyw: naukowej (medycznej) oraz duchowej (nadprzyrodzonej). Co zabiło Emily: leki czy egzorcyzmy? Naprawdę była opętana czy to wszystko było objawem choroby psychicznej? Najpierw widzimy jedną perspektywę za pomocą zeznań biegłych lekarzy i dopiero w połowie pojawia się druga opcja. Co najbardziej mnie zaskoczyło to fakt, że przez sporą część czasu reżyser nie opowiada się po żadnej ze stron. Obie możliwości uważa za prawdopodobne, zaś wplecione retrospekcje nie dają odpowiedzi. Są za to bardzo sugestywne oraz budzące strach.

egzorcyzmy emily rose3

Ale co dobre, nie trwa wieczne. Derrickson zaczyna się skupiać na relacji między obrończynią a księdzem i to im poświęca dużo czasu, przez co mam wrażenie, iż wierzy w wersję opętania. W końcu to jest horror i nawet pojawia się nawet ingerencja sił nadnaturalnych. Widać to w postaci zatrzymującego się w nocy budzika czy śmierci jednego ze świadków obrony. Ale wróćmy do ar remu. Wilkinson z Linney świetnie grają na kontraście między ateistką a sługą Bożym, bez popadania w szarże i przerysowanie, z czasem budując nawzajem szacunek. Kluczowa jest jednak rola Jennifer Carpenter w roli głównej, gdzie bardzo przekonująco pokazuje jej zagubienie i przerażenie, a w scenach opętania mrozi krew (o sekwencji egzorcyzmu nawet nie wspominam – tutaj reżyser rozwija skrzydła).

egzorcyzmy emily rose4

Klimat pomagają zbudować bardzo stonowane zdjęcia i okraszona „sakralnymi” wokalizami muzyka Christophera Younga. Troszkę szkoda, że nie widzimy tutaj pokazania historii Emily Rose ze strony prokuratora, który jest… wierzący. I to by dało pewne pole do pokazania konfliktu tej postaci. Drugim mocnym zgrzytem jest scena, gdzie Emily widzi we mgle… Matkę Boską. To wygląda i brzmi nie za dobrze. Nie zmienia to faktu, że „Egzorcyzmy…” są efektywnym oraz pozwalającym na zastanowienie się. Co w przypadku horror jest zjawiskiem równie częstym jak spotkanie jednorożca. A jak wiemy to zwierzę nie istnieje w przyrodzie, tak jak demony.

7/10

Radosław Ostrowski

Krew na betonie

Początkowo jesteśmy zdezorientowani, bo fabuła skupia się na trzech wątkach. Pierwszy dotyczy niejakiego Henry’ego – czarnoskórego mężczyzny, który wyszedł z więzienia. Mężczyzna chce zapewnić byt swojej rodzinie, czyli puszczalskiej matce oraz niepełnosprawnemu synowi. I dostaje pewną robotę. Drugi wątek dotyczy pary już niemłodych gliniarzy: Bretta Ridgemana oraz Tony’ego Lurasettiego. Obaj zostają zawieszeni za zbyt brutalne aresztowanie podejrzanego, które zostało sfilmowane przez świadka i przez sześć tygodni nie dostaną wypłaty. Panowie decydują się zadziałać na własną rękę. I jest jeszcze trzeci wątek z tajemniczym osobnikiem. Jest cały na czarno, nosi kominiarkę, dużą pukawkę, a jego obecność wywołuje wielkie spustoszenie.

krew na betonie1

S. Craig Zahler już swoimi poprzednimi filmami pokazał się jako bezkompromisowy, ostry reżyser. Facet nie patyczkuje się z widzem, nie boi się pokazywać brutalnych scen, zaś wolne tempo może odstraszyć nawet największych twardzieli. „Krew na betonie” może się wydawać kolejnym pulpowym filmem, czerpiącym garściami z tego gatunku. Przeskoki z trzech wątków są poprowadzone płynnie aż do kulminacji. Nie mogę zdradzić zbyt wiele, bo intryga jest tutaj bardzo precyzyjnie poprowadzona. Tempo jest typowo zahlerowe, czyli bardzo wolne, a ze całość trwa dwie i pół godziny, może ona odstraszyć. Reżyser jednak nawet w wolnych momentach potrafi specjalnie zaangażować. Pozwala bardziej poznać swoich bohaterów, ich motywacje oraz coraz bardziej bezwzględny świat. Prostymi detalami (gra będąca odpowiednikiem safari) pokazuje drugie, trzecie i następne dno. Z jednej strony mamy zderzenie ze światem, który nie daje szans na spełnienie marzeń, tylko bezwzględna walką o przetrwanie. A w tej walce wiele zależy od szczęścia, sprytu oraz determinacji (choć nie zawsze). Z drugiej mamy szorstką, męską przyjaźń, która zostaje wystawiona na ciężką próbę. A z trzeciej mamy bardzo brutalny kryminał, przypominający klimatem kino z lat 70. oraz 80., co podkręca muzyka funkowo-jazzowa.

krew na betonie2

Więcej nie mogę zdradzić, ale poza jednym wątkiem, fabuła jest tutaj bardzo precyzyjnie poprowadzona, a napięcie. Nawet w pozornie nieistotnych scenach zaczyna się coraz bardziej podkręcać, włącznie z pewną woltą, wywracającą wszystko do nogami. No i jeszcze bardzo soczyste dialogi, dzięki czemu jeszcze bardziej podkręcane jest napięcie, jak też pozwalają poznać postacie.

krew na betonie3

Także aktorstwo jest tutaj naprawdę fantastyczne. Kompletnym zaskoczeniem oraz strzałem w dziesiątkę jest duet Mel Gibson/Vince Vaughn. Pierwszy jest bardzo staroświeckim gliniarzem, nie bawiącym się w politykę, bycie grzecznym, tylko skutecznie kasuje konkurentów. No i ma dość silną motywację do działania na granicy prawa. Ten drugi za to potwierdza swoją klasę, wydaje się być bardziej stonowany. Ale chemia między nimi jest bardzo silna i chciałoby się jeszcze raz zobaczyć ich w akcji. Poza nimi jeszcze jest znakomity Tony Kittles w roli twardego, ale honorowego Henry’ego, rządząc i dzieląc na drugim planie, gdzie nie brakuje znanych twarzy (m.in. Udo Kier, Don Johnson, Jennifer Carpenter oraz Thomas Kretschmann).

Powiem krótko: Zahler z filmu na film jest coraz lepszy i ciekawszy. Jeśli nie przerazi was czas metrażu oraz bardzo wolne tempo, „Krew na betonie” złapie was klimatem, scenariuszem oraz bezbłędną reżyserią. Ja nie wiem, co jeszcze może stworzyć w głowie ten człowiek.

9/10 + znak jakości

Radosław Ostrowski

Blok 99

Kiedy poznajemy Bradleya Thomasa, pracuje w warsztacie samochodowym. Ma żonę, z którą chce mieć dziecko. Ale zostaje zwolniony, a ona nie ma stałej pracy. Dlatego decyduje się wrócić do dawnej profesji, czyli kuriera narkotyków. Jednak ostatni dil kończy się wpadką policji, zabiciem wspólników oraz wsadzeniem do więzienia. Kiedy wydaje się, że gorzej już nie może być, pani Thomas zostaje porwana, a Bradley musi trafić do więzienia o zaostrzonym rygorze, by zabić innego więźnia.

cela99_1

Pamiętacie taki krwawy western „Bone Tomahawk”? Debiutujący wówczas reżyser S. Craig Zahler postanowił podnieść poprzeczkę i tym razem miksuje film sensacyjny, troszkę w stylu kina klasy B. sama historia cały czas toczy się bardzo spokojnie, ale wszystko jest bardzo gęste od emocji. Niby coś w rodzaju filmów exploitation, gdzie niby mamy masę klisz i ogranych schematów, jednak to wszystko ma inne, bardzo ostre oblicze. Jest bardzo mrocznie, surowo oraz brutalnie. Im dalej w las, intryga coraz bardziej się komplikuje, doprowadzając do zaskakujących wolt, przez co kompletnie nie wiedziałem jak to się skończy.

cela99_2

A jednocześnie coraz bardziej widzimy, ile człowiek jest w stanie znieść oraz zrobić dla najbliższych. W momencie dojścia do tytułowego bloku 99 widzimy prawdziwe piekło, z mrocznymi kadrami oraz brutalnymi scenami bijatyk. Byłem pod wrażeniem inscenizacji, prostego kadrowania oraz dźwięków łamanych kości. Osoby o wrażliwych nerwach powinny omijać szerokim łukiem. Całość robi prawdziwie piorunujące wrażenie, nawet w bardzo lirycznej scenie przed końcem, który zmiótł z powierzchni ziemi.

cela99_3

Aktorsko największe wrażenie robi kompletnie zaskakujący Vince Vaughn. Nie tylko dlatego, że ma ogoloną głowę, ale jest bardziej powściągliwy niż kiedykolwiek. Bradley to facet po wielu przejściach, który budzi podziw. Wie, kiedy coś może ugrać i zawalczyć, a kiedy trzeba siedzieć cicho. Widać, że się w nim gotuje, chociaż w żaden sposób tego nie okazuje. Kibicowałem bohaterowi aż do samego końca, co jest ogromną zasługą aktora. Drugim wyrazistym bohaterem jest naczelnik brutalnego więzienia w wykonaniu znakomitego Dona Johnsona. Facet, który nie bawi się w prawa człowieka, humanitaryzm, a jego mroczny strój idealnie współgra z bezwzględnym, sadystycznym charakterem. Także mała rólka Udo Kiera (posłaniec) robi piorunujące wrażenie, mieszając spokojny ton głosem z okrucieństwem wychodzącym z jego słów.

cela99_4

Zahler nie bawi się w półśrodki i atakuje wszelkimi zmysłami, tworząc jeszcze bardziej bezkompromisowy film od swojego debiutu. I mogę z czystym sumieniem stwierdzić, że wyrasta nam nowy, intrygujący filmowiec z dziką wyobraźnią oraz bezwzględną formą.

8,5/10 + znak jakości

Radosław Ostrowski