Dracula

Hrabia Dracula – czy jest bardziej ikoniczny wampir w historii popkultury? Bohater XIX-wiecznej powieści Brama Stokera przeżyła wiele inkarnacji: od gotyckiego horroru przez parodię aż do wersji uwspółcześnionej. Czy w ogóle było możliwe stworzenie tej postaci na nowo po tylu interpretacjach? W BBC dwóch wariatów (Mark Gatiss i Steven Moffat), którzy nadali nowe spojrzenie na Sherlocka Holmesa uznali, że mają nowy pomysł na legendarnego krwiopijcę.

Jeśli spodziewaliście się wiernej adaptacji książki, sięgnijcie po film Francisa Forda Coppoli. Ten trzyodcinkowy miniserial idzie swoją własną drogą, gdzie każdy odcinek pokazany jest w innej formie. I już na samym początku poznajemy dwie kluczowe postacie: samego hrabiego oraz siostrę Agatę z rodu Van Helsing. Pierwszy odcinek to wprowadzenie w formie zeznania złożonego przez Jonathana Harkera – prawnika, który trafił do Transylwanii, reprezentować księcia wampirów. Ale też jedynemu, co udało się uciec, ale wygląda jak nieumarły. Drugi to wyprawa statkiem do Anglii, gdzie hrabia częściowo próbuje się ukrywać, a jednocześnie mamy sceny szachowej gry między antagonistami. Obydwa te odcinki mają bardzo gotycką atmosferę, ale jednocześnie są bardzo współcześnie zrealizowane. Nie brakuje tutaj płynnych przejść montażowych, zabawy chronologią oraz zmian perspektywy. Twórcy przez dłuższy czas bawią zarówno ikonografią gotyckiego horroru, ale też samym motywem wampira i dorzucają kilka ciekawych pomysłów (wampir przejmuje nawyki oraz sposób mówienia swojej ofiary czy zobaczenie swojego „prawdziwego” odbicia w lustrze), dodając świeżości tego tematu. Nawet twórcy bawią się gatunkami, mieszając grozę z kryminałem, doprowadzając do konfrontacji między Złem a skromnymi siłami Dobra.

A twórcy cały czas zaskakują – czy to bardzo niepokojącym klimatem godnym horroru (sam zamek hrabiego jest bardzo surowy, pełen niekończących się korytarzy), wiszącym w powietrzu zakończeniem oraz sporą ilością krwawej posoki. Jednak najbardziej zaskakują momenty, kiedy wydaje się, że siostra Agata jest w stanie przewidzieć kolejny ruch swojego wroga, ale prawda jest zupełnie inna. Okazuje się, że protagonistka – jak i ja – cały czas byliśmy wpuszczeni w maliny, co dobitnie pokazuje odcinek drugi oraz sceny gry w szachy. Sceny wspólnych rozmów naszych postaci przypominają pojedynek na spryt, niepozbawione ciętych dialogów oraz złośliwego humoru. Walki przekazywanej z pokolenia na pokolenie.

Jednak największe kontrowersje wywołał – moim zdaniem niesłusznie – trzeci odcinek, gdzie Dracula budzi się we współczesności. Przecież takiego ruchu należało się spodziewać po gościach, co uwspółcześnili Sherlocka, a wtedy głosów krytyki nie było tak wiele. I z czego to może wynikać? Ze nas bohater tak świetnie odnajduje się w nowych czasach, choć coraz trudniej znaleźć odpowiedni „posiłek”? Ale też niejako obrywa się młodemu pokoleniu, żyjącemu tu i teraz, dla którego śmierć wydaje się tylko słowem z encyklopedii. Spotkanie z Draculą może zmienić tą postawę, choć dla paru osób może być za późno, o czym przekona się pewna miejska piękność. Sam finał dał mi pewną satysfakcję, mimo kameralnego charakteru.

Trudno mi się przyczepić do czegokolwiek pod względem realizacji. Zarówno zdjęcia jak i scenografia stoją na bardzo wysokim poziomie. Tak samo bardzo gotycka w duchu muzyka oraz świetne efekty specjalne (wliczając w to charakteryzację oraz lejącą się krew). Ale prawdziwą perłą tego serialu jest absolutnie wybitny Claes Bang w roli głównej. Jest odpowiednio magnetyzujący i przyciągający uwagę, będąc tak naprawdę wilkiem w owczej skórze. Okrutny, podstępny i zły, choć starający się zachować ogładę dżentelmena. Jedynie na widok krwi zachowuje się jak nałogowy ćpun, nie wywołując jednak poczucia paradoksu czy sprzeczności. Dzielnie asystuje mu w tym pojedynku Dolly Wells wcielająca się w reprezentantki rodu Van Helsing – obie bardziej wykształcone i pozornie nie pasujące do wykonywanej profesji (siostra Agata), dla których konfrontacja z wampirem jest niejako sensem życia. A co najważniejsze, każdą z tych postaci aktorka gra inaczej, nie gubiąc ich charakteru.

Po ostatnim – słabszym – sezonie „Sherlocka” panowie Moffat i Gatiss wracają do wysokiej formy, nie wypalając się. Bardzo interesujące spojrzenie na legendarnego wampira, z wieloma świeżymi pomysłami oraz wyrazistym stylem twórców. Dracul otrzymał – momen omem – świeżą krew.

8/10

Radosław Ostrowski

Brexit: Dzika wojna

Chyba żadne inne słowo w 2016 roku nie wywołało takiego spustoszenia na Wyspach Brytyjskich jak Brexit. Referendum mające doprowadzić do najważniejszej decyzji w historii tego kraju zakończyło się zwycięstwem eurosceptyków, co wywołało wielką konsternację. Politycy do tej pory jeszcze tej żaby nie połknęli, ale bardziej interesujące jest jedno pytanie: jakim cudem do tego doszło? O tym opowiada brytyjska produkcja telewizyjna.

brexit1

Całą kampanię zorganizował niejaki Dominic Cummings. Nie znacie go? Ja też o nim nie słyszałem, bo jest to postać mocno działająca w cieniu. I to właśnie do niego przyszedł lobbysta Matthew Elliot oraz poseł Douglas Carswell, by pomógł poprowadzić eurosceptyków do zwycięstwa. Do tej pory kampanie polityczne czy referendalne na Wyspach były raczej prowadzone w sposób spokojny, wręcz elegancki. Jednak reżyser pokazuje działanie kampanii z perspektywy tych, którzy chcieli w końcu doprowadzić do wyjścia Brytanii z Unii. Tutaj dochodzi do zderzenia dwóch sposobów myślenia, czyli konserwatywnej, tradycyjnej formuły z wykorzystywaniem nowoczesnej technologii (algorytmy informatyczne, łączenie Facebooka i Twittera z precyzyjnymi mailami). I to bardzo pięknie pokazuje, jak bardzo łatwo można manipulować faktami, materiałami oraz ograniczeniem wszystkiego do prostych, chwytliwych haseł – jak zresztą przy każdym referendum. Zaś politycy tutaj, nawet jeśli są przekonani o słuszności swoich działań, są pozbawionymi jakiegokolwiek planu kretynami.

brexit2

Reżyser potrafi przykuć uwagę widza, nawet przy korzystaniu skomplikowanych terminów, w czym zdecydowanie pomaga świetny, bardzo rytmicznym montaż. Pod tym względem miałem skojarzenia z „Big Short”, gdzie dialogi, złośliwości, ironii zderzone z kontrastowymi scenami (nie tylko w finale) tworzą prawdziwą mieszankę wybuchową. Na dłoni widać, jak bardzo łatwo można manipulować naszymi emocjami, wątpliwościami, lękiem. Cała kampania to niemal starcie serca z rozumem, co dobitnie pokazuje próba przeprowadzenia badania na wybranej grupie ludzi przez reprezentantów społeczeństwa. Nawet napisy końcowe są w stanie doprowadzić do kilku konsternacji, pokazując brudne zagrywki kampanii politycznej.

Pojawiają się znane postaci ze sceny politycznej jak Boris Johnson (burmistrz Londynu), Nigel Farrage (szef UKIP) czy premier David Cameron. Ale tak naprawdę tutaj liczy się Cummings zagrany przez rewelacyjnego Benedicta Cumberbatcha. Lekko łysiejący mężczyzna, będący mieszanką inteligencji, arogancji oraz pewności siebie początkowo może wydawać się kreacją przypominającą poprzednie dokonania aktora. Ale jednocześnie nadal posiada kilogramy charyzmy, przez co nie można (nadal) oderwać od niego oczu, napędzając całą akcję.

Może i widać telewizyjny budżet, jednak „Brexit” wsysa do końca, pokazując kolejny raz, jak bardzo łatwo swoimi wyborcami można manipulować. No i że nie zawsze za każdą dobrą ideą stoi człowiek z planem.

7,5/10 

Radosław Ostrowski